Welke zekerheden kan een leverancier inroepen als zijn afnemer in faillissement komt te verkeren? Te denken valt (onder andere) aan een eigendomsvoorbehoud, een voorbehouden pandrecht en het recht van reclame. In deze bijdrage zal het eigendomsvoorbehoud worden besproken.
Het eigendomsvoorbehoud ontstaat niet van rechtswege, maar dient uitdrukkelijk te worden bedongen, hetgeen ook geldt voor een voorbehouden pandrecht.
Het eigendomsvoorbehoud is gedefinieerd als een vermoeden dat de eigendomsoverdracht afhankelijk is gesteld van de opschortende voorwaarde van voldoening van de koopprijs. De reikwijdte van het eigendomsvoorbehoud van is afhankelijk van de formulering. Een beperkt eigendomsvoorbehoud geldt alleen voor goederen die op de onderliggende factuur vermeld staan. Een uitgebreid eigendomsvoorbehoud houdt in dat alle goederen mogen worden teruggenomen, voor zover de goederen individualiseerbaar zijn, uiteraard gemaximaliseerd tot het openstaande bedrag. Naar Nederlandse recht is een verlengd eigendomsvoorbehoud (dat op nieuw gevormde zaken komt te rusten) niet rechtsgeldig.
Het eigendomsvoorbehoud biedt een ruimere bescherming dan het recht van reclame. Het kan niet alleen worden bedongen voor de koopprijs, maar ook voor bijkomende werkzaamheden en vorderingen tot schadevergoeding, inclusief rente en kosten. Een verdergaand beding is nietig en wordt voor ongeschreven gehouden. Voor ander vorderingen kan eventueel een (stil) pandrecht worden voorbehouden.
faillissement
In geval van een faillissement zal de leverancier zijn goederen kunnen opvorderen. De curator zal de aanspraken van de leverancier tot teruggave van de geleverde zaken kritisch beoordelen. Zo zal hij de aanspraken van een leverancier niet honoreren, als het eigendomsvoorbehoud niet rechtsgeldig is overeengekomen, bijvoorbeeld omdat de algemene voorwaarden niet toepasselijk zijn, of de formulering van het beding aan teruggave in de weg staat.
Het niet respecteren van een eigendomsvoorbehoud kan leiden tot aansprakelijkheid van de curator.